Dossier 5G // Advies v/h EESC over de maatschappelijke en ecologische impact van 5G
Advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité over de maatschappelijke en ecologische impact van het 5G-ecosysteem (initiatiefadvies)
EESC 2021/02341
Bron:
eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=uriserv%3AOJ.C_.2022.105.01.0034.01.NLD&toc=OJ%3AC%3A2022%3A105%3ATOC
1. Conclusies en aanbevelingen
1.1. Het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) constateert dat de snelle digitalisering en de ontwikkeling van elektronische communicatie een groot effect hebben op de economie en op de gehele samenleving. Door verantwoord gebruik te maken van deze technologieën heeft de mensheid een historische kans om aan een betere samenleving te werken. Maar zonder de nodige zorgvuldigheid en democratische controle kunnen onze gemeenschappen in de toekomst voor ernstige problemen komen te staan bij het beheer van deze technologische systemen.
1.2. Het EESC erkent dat de infrastructuur voor elektronische communicatie de levenskwaliteit van de burgers aanzienlijk kan verbeteren en een directe invloed heeft op de bestrijding van armoede. 5G-technologie biedt een uitgelezen kans om de gezondheidszorg te verbeteren via de ontwikkeling van telegeneeskunde en betere toegang tot medische zorg. De belangrijke rol die telegeneeskunde tijdens de pandemie heeft gespeeld wordt in de samenleving erkend.
1.3. Het EESC merkt op dat het debat over de uitrol van 5G-netwerken een controversiële en politieke discussie is geworden, maar dat er desalniettemin duidelijkheid moet komen over sociale, gezondheids- en milieukwesties, waarbij burgers en alle relevante actoren moeten worden betrokken.
1.4. Het EESC moedigt de Europese Commissie aan om vorderingen te maken met de beoordeling van de multisectorale gevolgen van nieuwe 5G- en 6G-technologieën, aangezien er instrumenten en maatregelen nodig zijn om risico’s en kwetsbaarheden aan te pakken. Het EESC beveelt dan ook aan om Europese en nationale middelen uit te trekken voor meer diepgaand multidisciplinair onderzoek en impactstudies die op zowel mens als milieu zijn gericht, alsook voor de verspreiding van de resultaten ervan om het publiek en de besluitvormers voor te lichten.
1.5. Het EESC stelt voor dat de Europese Commissie burgers en maatschappelijke organisaties raadpleegt en met inbreng van alle relevante overheidsinstellingen de besluitvorming kan stimuleren ten aanzien van de maatschappelijke en ecologische impact van mobiele elektronische communicatie.
1.6. Het EESC is van mening dat de EU behoefte heeft aan een onafhankelijk Europees orgaan dat beschikt over actuele methodologieën, aansluit bij de huidige technologische context en een multidisciplinaire aanpak hanteert, teneinde richtsnoeren op te stellen voor de bescherming van de bevolking en werknemers in geval van blootstelling aan radiofrequente elektromagnetische straling.
1.7. Het EESC adviseert om alle radiozendstations en de frequentiebanden waarop zij opereren te inventariseren en deze informatie te publiceren met het oog op een beter territoriaal beheer en de bescherming van de belangen van de burgers, met name van kwetsbare groepen (kinderen, zwangere vrouwen, chronisch zieken, bejaarden, elektrohypersensitieve personen). Er moet ook rekening gehouden worden met de gezondheid en veiligheid van werknemers.
1.8. Het EESC steunt het idee dat 5G-netwerkapparatuur vanaf de fabriek moet worden ontworpen met mogelijkheden om realtime- en openbare informatie te verstrekken over het zendvermogen en andere technische parameters die relevant zijn voor consumentenorganisaties en geïnteresseerd publiek. Deze gegevens moeten door de bevoegde autoriteiten worden samengebracht, beheerd en openbaar gemaakt.
1.9. Het EESC is van mening dat het toezicht op en de bestrijding van elektromagnetische vervuiling moeten worden gebaseerd op een strikte interinstitutionele en interdisciplinaire wetenschappelijke aanpak, ondersteund door de terbeschikkingstelling van moderne apparatuur voor het meten van de parameters van elektronische communicatienetwerken, zodat de cumulatieve effecten over langere perioden goed in kaart worden gebracht en worden geëvalueerd.
1.10. Hoewel er geen erkende wetenschappelijke gegevens voorhanden zijn waaruit blijkt dat 5G een negatief effect heeft op de menselijke gezondheid, is het EESC van mening dat de sociale, gezondheids- en milieuaspecten van 5G nauwlettend moeten worden gevolgd in overeenstemming met het voorzorgsbeginsel. Het erkent de bezorgdheid over de gezondheidseffecten, met inbegrip van de thermische en niet-thermische gevolgen, de intensiteit van de blootstelling en de langetermijneffecten van een dergelijke blootstelling. Sommige regio’s/gebieden zullen meer worden blootgesteld dan andere, en in dergelijke gevallen moeten er specifieke maatregelen worden overwogen, waaronder de aanbeveling om de toepassing van het Alara-beginsel uit te breiden tot het beperken van de gevolgen van elektromagnetische straling die wordt voortgebracht door 5G-netwerken.
1.11. Het EESC merkt op dat blootstelling van de bevolking aan allerlei elektromagnetische velden bijna niet te vermijden is. De sociale partners moeten van meet af aan worden betrokken bij de herziening van de grenswaarden voor blootstelling in de Europese richtlijn betreffende de minimumvoorschriften inzake gezondheid en veiligheid met betrekking tot de blootstelling van werknemers aan de risico’s van fysische agentia (elektromagnetische velden) (1). Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan niet-thermische gevolgen.
1.12. De maatregelen ter bescherming van de gezondheid en de veiligheid moeten worden aangescherpt en verstevigd door middel van streng toezicht op de stralingsniveaus en een strikte toepassing van veiligheidsnormen voor mensen die in de buurt van elektromagnetische stralingsbronnen werken.
1.13. Het EESC wijst op de noodzaak om de institutionele mechanismen ter bescherming van alle mensenrechten te actualiseren in de nieuwe context van hyperdigitalisering, hyperautomatisering en hyperconnectiviteit die wordt bevorderd door de invoering van 5G, aangezien bij elke technologische ontwikkeling rekening moet worden gehouden met deze universele waarden, die een geldige en noodzakelijke dimensie vormen bij de beoordeling van het kosten-batenrapport.
1.14. Het EESC heeft begrip voor de bezorgdheid van de burgers over de eerbiediging van hun eigendomsrechten bij de verspreiding van antennes of het recht om baas te zijn over hun eigen lichaam in de context van 5G-netwerken die zich overal uitstrekken, van hun eigen huis tot satellieten in een omloopbaan. Het eigendomsrecht en de keuzes die mensen maken, moeten worden gerespecteerd. De definitie van geïnformeerde toestemming moet worden gewaarborgd, zodat de burger daadwerkelijk recht heeft op een vrije, volledig geïnformeerde en geldige toestemming.
1.15. Het EESC steunt de versterking van de Europese capaciteit voor preventie, educatie en bescherming op het gebied van cyberrisico’s, zowel door het versterken van relevante instellingen zoals Enisa als door het creëren van technologische, institutionele en juridische instrumenten om ervoor te zorgen dat de rechten van burgers worden gerespecteerd. Om bepaalde veiligheidsrisico’s het hoofd te bieden, moet de EU meer investeren in de ontwikkeling van haar eigen technologieën en de steunverlening aan de technologiesector en -ontwikkelaars. Het is van het allergrootste belang dat hierbij prikkels worden gegeven aan Europese kleine en middelgrote ondernemingen om veilige en betrouwbare 5G-infrastructuur te ontwikkelen.
Voor het vervolg van dit belangrijke document zie de link bovenaan. In bovenstaande zijn een aantal voor de gezondheid belangrijke punten ver afgedrukt. Voor onderstaand deel van document vragen we nog speciale aandacht.
Beschuldigingen betreffende de ICNIRP-richtsnoeren (18)
4.20. De Europese Commissie en de overgrote meerderheid van de nationale overheden in de wereld gebruiken de ICNIRP-richtsnoeren bij het vaststellen van grenswaarden voor de blootstelling van het publiek aan straling van elektromagnetische velden. De in 2020 bijgewerkte en gepubliceerde ICNIRP-richtsnoeren hielden ook rekening met bundelvorming en frequenties — parameters die specifiek zijn voor 5G — maar er werd geen rekening gehouden met de bundeling van frequenties en de grotere dichtheid van verbindingen.
4.21. Ondanks het feit dat de ICNIRP veel moeite doet om de wetenschappelijke methoden bekend te maken die zijn gebruikt om de beschermingsrichtsnoeren vast te stellen, erkent zij alleen de thermische effecten van elektromagnetische straling als potentieel schadelijk.
4.22. In de STOA-studie van het Europees Parlement (19) wordt er, overeenkomstig de aanbevelingen in Resolutie 1815 van de Raad van Europa van 2011, voor gepleit het voorzorgsbeginsel in acht te nemen, de door de ICNIRP voorgestelde drempelwaarden te herzien en technische en administratieve maatregelen vast te stellen om de gevolgen van elektromagnetische verontreiniging door elektronische communicatie te beperken.
4.23. De voorgestelde maatregelen moeten zorgen voor een meer verantwoorde opzet van de communicatie-infrastructuur (plaatsing van antennes en andere specifieke apparatuur), voor voorlichting van de burgers over de gevolgen van elektromagnetische verontreiniging en over de mogelijkheden waarover zij beschikken om de gevolgen van blootstelling aan elektromagnetische straling te beperken, alsook voor de ontwikkeling van capaciteit voor toezicht op elektromagnetische velden enz.; er moeten Europese en nationale middelen ter beschikking worden gesteld om diepgaander multidisciplinair onderzoek en studies naar de impact op mens en milieu uit te voeren, alsook om de resultaten onder het publiek en de besluitvormers te verspreiden.
Wat betreft de 2020 ICNIRP-aanbevelingen (hierboven richtsnoeren genoemd) de belangrijkste omissies daarin zijn dat deze alleen rekening houden met:
- kortdurende (6 min. en 30 min.) blootstelling aan de radiofrequente elektromagnetisch velden (EMV) c.q. straling van draadloze communicatie, terwijl een groot deel van de bevolking 24/7 blootstaat aan de EMV van zendmasten, WiFi routers, etc.
- thermische effecten, terwijl de niet-thermische (minder energetische) EMV belasting, waaraan men veelal dagelijks blootstaat, in de praktijk veruit de belangrijkste veroorzaker van klachten is, zoals in de vorige eeuw reeds gesteld in Amerikaanse overheidsrapporten, zie de betreffende tekst en links in :
www.stopumts.nl/doc.php/Artikelen/12813/redir (Sec. 2).
- de ICNIRP aanbevelingen houden verder inderdaad geen rekening met de hierboven genoemde bundeling van frequenties, waarbij waarschijnlijk bedoeld wordt dat meerdere antennes van verschillende providers vlak bij en boven elkaar op één zendmast geplaatst zijn en die in naburige frequentiebanden in de zelfde richting EMV uitzenden. Dit kan laagfrequente stoorsignalen geven die extra schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn. Deze situatie treedt alleen op in dicht bevolkte gebieden waar het voor verschillende providers (in Nederland vaak 2 of 3) lonend is elkaars gebieden te overlappen.
Bron : StopUmts.NL