Dossier Kaderrichtlijn Water (KRW) // Het RIVM publiceert zijn vierjaarlijkse Nitraatrapportage, met oog op het halen van de Kaderrichtlijn Water.
Het is alom bekend dat Nederland, net zoals wel meer EU-lidstaten, in het deadlinejaar 2027 niet zal voldoen aan alle eisen van de Kaderrichtlijn Water. Dat terwijl de deadline al twee keer met zes jaar is uitgesteld. De nu nieuwe, vierjaarlijkse Nitraatrapportage van het RIVM bevestigt dit opnieuw.
De Europese richtlijn stelt onder meer eisen aan de biologische kwaliteit van de 741 waterlichamen die Nederland als beschermd heeft aangewezen. Eén reden dat die in veel wateren onvoldoende is, komt door fosfaat- en stikstofverliezen uit de landbouw. Die zorgen in het water voor te veel voedingsstoffen. Het is voorgaande kabinetten niet gelukt om de flink dalende lijn, die in de jaren negentig wel degelijk met succes is ingezet, de afgelopen tien jaar door te trekken.
Elke vier jaar
Elke vier jaar moet Nederland in het kader van de Nitraatrichtlijn een actieprogramma opstellen, alles met oog op de bescherming van drinkwaterbronnen (grondwater en oppervlaktewater) en het voorkomen van de eutrofiëring, oftewel de vermesting, van wateren. Het meest recente actieprogramma (sinds 1996 is Nederland toe aan numero zeven) ging van start op 2022, tijdens het laatste kabinet-Rutte. Het loopt tot en met 2025. Omdat de effecten van maatregelen pas ongeveer vijf jaar na dato merkbaar zijn, is de huidige Nitraatrapportage met name een rapport van de vorige twee actieprogramma's (2014-2018 en 2018-2022). Die ontstonden in de tijd dat CDA'er Henk Bleker (2010-2012) en PvdA'er Sharon Dijksma (2012-2015) staatssecretarissen van Landbouw waren.
Als het gaat om grondwater, dan duurt het nog veel langer voordat effecten van beleid zichtbaar worden. In de zandgebieden geldt dat op z'n vroegst na tien jaar, op een grondwaterdiepte van vijf tot vijftien meter. In klei- en veengebieden duurt het zelfs nog langer. Als het gaat om de vervuiling van grondwater is alleen nitraat belangrijk (van de twee belangrijkste nutriënten die uitspoelen uit de landbouw: nitraat en fosfor). De Europese gezondheidsnorm voor stikstofverbinding nitraat in drinkwater is 50 milligram per liter (oftewel 0,05 procent). Onder de klei- en veengebieden is dit wel op orde, maar niet onder veel zand- en lössregio's.
De voorspelling
Op basis van het huidige beleid, zo voorspelde Wageningen Environmental Research recent, is de gebiedsgemiddelde nitraatconcentratie in de zandregio's in 2033 gedaald naar 41 mg per liter. Alleen in het zuidelijk deel (Noord-Brabant en Limburg) wordt de norm dan (net) niet gehaald, evenals in de lössregio.
Bron : BinnenlandsBestuur.NL