Dossier Toeslagenaffaire // Bubbel in de Ministerraad m.b.t. het Dossier Toeslagenaffaire juncto dossiers Gaswinning-Groningen en de Enschedese Vuurwerkramp-doofpot.
De bubbel in de ministerraad
Als er één ding is wat de onlangs bij hoge uitzondering vrijgegeven notulen van de ministerraad laten zien, dan is het wel de totale ontkenning van de werkelijkheid binnen de bubbel van onze bewindslieden.
Misstanden overheid
Er spelen op dit moment bij de Nederlandse overheid een aantal ernstige maatschappelijke misstanden. Te noemen zijn de puinhoop die heerst bij het CBR, de afwerking van de aardbevingsschade in Groningen en de doden (zowel informant als politiemedewerkers) die vallen door de misstanden bij de Landelijke eenheid van de nationale politie. Grote groepen Nederlanders worden kapotgemaakt.
Toeslagenaffaire
Een van de meest pregnante voorbeelden is de Toeslagenaffaire. Mensen moeten vaak tienduizenden euro's terugbetalen die zij nooit in handen hebben gehad, zonder daarbij te worden gehoord, zonder de mogelijkheid van verweer en met het stiekeme brandmerk als fraudeur bij tal van overheidsinstanties. Bovendien blijkt er sprake van etnische profilering. Aangespannen rechtszaken worden veelal door het Rijk gewonnen, omdat de wetgeving rigide is en de overheid mag uitgaan van de wil om te frauderen.
Actieve Kamerleden
Diverse Kamerleden van verschillende politieke partijen, zowel van regeringsfracties (Lodders-VVD en Omtzigt-CDA) als van de oppositie (Leijten-SP en Azarkan-Denk) werken in deze kwestie samen met enkele media (Trouw, RTL) om de waarheid boven tafel te krijgen. Steeds moeten zij daarbij opnieuw vragen stellen omdat de door hen gevraagde documenten niet boven water komen. Het is zelfs zó dat documenten die aan Kamerleden worden onthouden soms wél via een WOB-procedure boven water komen.
De bubbel in de ministerraad
Wat is de werkelijkheid zoals die wordt beleefd in de ministerraad? Een bloemlezing:
Wat hoekig
Och, de belastingdienst gaat in enkele gevallen wat hoekig om met de uitbetaling en terugvordering van toeslagen. Tja, voor kwetsbare groepen is dit niet zo wenselijk. Natuurlijk houdt de belastingdienst zich daarbij aan de wet, alleen de uitvoering is soms hardvochtig.
Giftige mix
De publicaties van RTL en Trouw hanteren een 'giftige mix' waarin feiten en waarnemingen door elkaar lopen. Zij wekken de suggestie dat er sprake is van discriminatie bij de opsporing van fraude. Dit kan uiteraard zó worden weerlegd volgens de bewindslieden.
Regie door Donner
Om de regie weer terug te krijgen wordt ondertussen een adviescommissie in het leven geroepen. Uitgerekend oud-minister Donner is bereid gevonden daarvan voorzitter te worden. Een man met een reputatie in crisismanagement. De aanbevelingen van de commissie Donner zullen onverkort worden overgenomen.
ABD Topconsult
Een andere gebruikelijke move die wordt voorgesteld is het inschakelen van ABD Topconsult voor een onderzoek op welke wijze de Belastingdienst kan worden gereorganiseerd. Dit ondanks dat een andere organisatiestructuur de meeste problemen niet had voorkomen.
500 Euro
De ministerraad bubbelt door. Het maximaal mogelijke wordt gedaan binnen de wetgeving, hetgeen volgens hen neerkomt op een voorlopige schadevergoeding van €500 euro. De behandelend staatssecretaris (Snel) wordt meermaals door zijn collega's gecomplimenteerd voor zijn inspanningen en grondige kennis van zaken. Ook wordt steeds benadrukt dat precedentwerking buiten de belastingdienst en het UWV moet worden voorkomen.
Motief Kamerleden
Verder heerst er totaal onbegrip voor de felheid waarmee de Kamerleden, met name die van de regeringsfracties, zich in de materie vastbijten. Het komt totaal niet bij de bewindslieden op dat de vasthoudendheid van deze Kamerleden voortkomt uit de ernst van de affaire en de emotionele ontmoetingen met (vertegenwoordigers van) slachtoffers. Steeds stellen de bewindslieden dat het om goedkope profileringsdrang gaat en worden de Kamerleden gemaand tot terughoudendheid en meer loyaliteit aan het kabinet. De notulen wekken de indruk dat de bewindslieden zich totaal niet bewust zijn van de werkelijke drijfveren van de Kamerleden die zich inzetten voor de slachtoffers van de Toeslagenaffaire. Hun herhaalde vragen worden als ongepast en zelfs als onfatsoenlijk betiteld.
Afhouden Tweede Kamer
Ook houden de bewindslieden lang staande dat de Toeslagenaffaire zich beperkt tot de klanten van één gastouderbureau in Eindhoven, de CAF 11-zaak. Wanneer pers en Kamerleden dan aangeven dat de problematiek veel breder is, stellen bewindslieden dat er geen signalen waren dat het probleem verder reikte dan het Eindhovense gastouderbureau. Deze casus heeft volgens hen immers een aantal unieke kenmerken. Het is dus van belang niet toe te geven aan de wens van de Tweede Kamer om de discussie breder te trekken. Ook dienen de onderzoeken te worden begrensd. Verder mag niet worden toegegeven aan de wens van de Kamer om een feitenrelaas van de affaire. Er zijn immers geen schuldigen in deze zaak volgens de ministerraad. Dit wordt ondertussen bevestigd door de bevindingen van de commissie Donner, die vaststelt dat de problematiek niet is toe te schrijven aan enkele individuele personen, maar in het toeslagenstelsel ligt.
De Kamer zal bovendien geïnformeerd worden dat bij het verstrekken van inlichtingen niet noodzakelijkerwijs ook stukken dienen te worden overhandigd.
Efficiënt
Er wordt opgemerkt dat het dienstonderdeel Toeslagen van de Belastingdienst een zeer efficiënte dienst is die veel geld oplevert. Men gaat daarbij uit van de kwade wil van de burger, wat het onmogelijk maakt om via rechtszaken het geld terug te krijgen.
Op afstand plaatsen
Het wordt als hinderlijk ervaren dat verantwoordelijke bewindspersonen voor ieder incident naar de Kamer worden geroepen. Een manier om dit te verhelpen is het op afstand plaatsen van de uitvoeringsorganisaties van de rijksoverheid.
Toch fraude
Verder is er sprake van veelvuldig taalgebruik dat het bestaan van fraude lijkt te bevestigen en de problemen uitsluitend legt bij de wijze van uitvoering of proportionaliteit. Het rapport van de commissie Donner houdt deze illusie in stand door te spreken van spanningen tussen zorgvuldigheid en snelheid, maatwerk en fraudebestrijding.
Tweede Kamer zelf schuldig
Ook stellen de bewindslieden dat de Tweede Kamer een eigen aandeel had in de totstandkoming van het toeslagenstelsel en de daaruit voortvloeiende problemen. De Tweede Kamer dient een spiegel te worden voorgehouden.
Gepubliceerd door Paul van Buitenen!
https://www.linkedin.com/pulse/de-bubbel-ministerraad-paul-van-buitenen
Zie ook