Dossier Vuurwerkramp // (29) Up-Date Vuurwerkramp: Waar staan we?
Het door PvB vervaardigde reviewrapport Vuurwerkramp nadert zijn voltooiing. Op dit moment is het rapport 1.324 blz. groot en nog steeds groeiende. Binnenkort zal bekend worden welke instantie(s) dit rapport inhoudelijk gaat(n) bekijken. Waar de review nu nog is te parkeren als aanklacht van één persoon tegen gerenommeerde instanties, kan een officiële verificatie de review het nodige gewicht geven. Waar staan we nu met het dossier?
1. Nationale Ombudsman
Nadat ik op 7 januari jl. een constructief gesprek heb gehad met de Nationale Ombudsman, Reinier van Zutphen, kwam er na 3 weken een update van de omgevingsmanager van de Ombudsman (28jan2019 14u45 .) Hij informeerde mij over de contacten van de Ombudsman met de voorzitter van het College van Procureurs-generaal en de Tweede Kamer. Hij wacht verdere ontwikkelingen af. Ik schreef hem diezelfde dag nog terug dat wanneer de OVV zou afvallen, ik alsnog graag een beroep op hem zou doen (28jan201916u15)
2. College van Procureurs-generaal
Nadat ik een aanklacht had ingediend (3dec2018 ) bij de voorzitter College Pg's, vroeg een medewerker van het College om verduidelijking (18dec2018). Nadat ik die verduidelijking had verstrekt (19dec2018), gaf de vertegenwoordiger van het College aan mijn verzoek nog steeds niet te begrijpen en verzocht om toezending van het reviewrapport (19dec2019). Zij beloofden daarin het reviewrapport minutieus te gaan bestuderen. Ik zond hen het rapport toe (7jan2019), omvang inmiddels 1.262 blz. Afgezien van de ontvangstbevestiging heb ik sindsdien niets meer van hen vernomen. Alleen indirect via de Nationale Ombudsman (28jan2019) is door de voorzitter College Pg's bevestigd dat zij er aan bezig zijn.
3. Tweede Kamercommissie Justitie &Veiligheid
De Kamerleden Van Raak (SP), Van der Staaij (SGP) en Krol (50+) dienen een voorstel in om mij te horen in de Kamercommissie J&V (7nov2018). Dit wordt toegekend. De Kamercommissie Justitie en Veiligheid is sinds mijn presentatie aan die commissie (6dec2018) bezig met de besluitvorming omtrent een verzoek tot validatie van mijn reviewrapport. Zij spraken met minister Grapperhaus van J&V (19dec2018), (zie video) en zij debatteerden over de opvolging aan mijn reviewrapport (24jan2019). De beelden zijn niet online geplaatst door de Kamer.
De eerst daarvoor in aanmerking komende instantie is de Onderzoeksraad voor de Veiligheid. Niet alleen hebben zij de expertise en ervaring in huis, maar zij zijn de enige bevoegde instantie die niet is betrokken bij enig eerder onderzoek naar de Vuurwerkramp. Al deze eerdere onderzoeken zijn immers 'besmet'.
Een verzoek van de Kamer aan het Kabinet lag in de rede, want het kabinet is de enige instantie die opdracht kan geven aan de OVV. Maar gelet op de betrokkenheid van de gehele justitiële keten, inclusief (vooral) het ministerie van J&V zelf, achtte de Kamercommissie het toch beter zelf een verzoek aan de OVV te richten. Het wachten is nu op de definitieve formulering van dat verzoek.
4. Onderzoeksraad voor de Veiligheid
Het zingt al even rond: de Onderzoeksraad Voor de Veiligheid (OVV) zou naar mijn reviewrapport gaan kijken. Die berichtgeving is echter voorbarig, er is nog niets besloten.
Publiekelijk reageerde de OVV als volgt op de persberichten:
“Als Raad willen we de veiligheid in Nederland verbeteren. Dat doen we door onderzoek te doen, waarbij de vraag centraal staat of we lessen kunnen trekken voor de toekomst. Ook wordt er gekeken of er eventueel structurele verbeteringen zijn voor bepaalde sectoren. Met als uiteindelijke doel de veiligheid in Nederland te verbeteren.”
Daarop stuurde ik een e-mail aan de OVV met het verzoek om eerst te worden gehoord door de OVV voordat er door hen een beslissing wordt genomen over het wél of niet doen van een onderzoek naar mijn reviewrapport. (25jan2019)
De OVV reageerde daarop naar mij dat zij eerst een eventueel verzoek van de Tweede Kamer zullen afwachten voordat zij op mijn e-mail kunnen reageren (30jan2019)
5. Vakvereniging voor Brandweervrijwilligers
Op grond van de bevindingen uit mijn review van de Vuurwerkramp Enschede, daarbij betrokken de ervaringen met de vuurwerkramp in Denemarken en de vuurwerkproeven in Polen, de daaruit ontstane discussies betreffende de blusvoorschriften in onder meer de Tweede Kamer, alsmede het feit dat in de keten van de productie tot de verkoop, vuurwerk niet altijd juist wordt geclassificeerd, maakt de VBV zich zorgen over de veiligheid van de hulpverleners en burgers in het algemeen. Daarom adviseert de VBV om op de kortst mogelijke termijn een onafhankelijk onderzoek te laten uitvoeren naar de risico’s met betrekking tot het gebruik, de opslag en het transport van vuurwerk, de relevante wet- en regelgeving en de risico's voor de brandweermensen, andere hulpverleners en burgers. Dit onderzoek dient te worden uitgevoerd door onafhankelijke deskundigen. De VBV kan daarbij een bijdrage leveren.
6. Minister Grapperhaus (Justitie & Veiligheid)
Gedwongen door vragen en actie uit de Tweede Kamer van de leden Van Raak (SP), Van der Staaij (SGP) en Krol (50+), heeft de minister van Justitie & Veiligheid Ferd Grapperhaus zich afgelopen jaar meermaals uitgelaten over de blusvoorschriften voor de brandweer bij een vuurwerkbrand. Een overzicht:
Beantwoording Kamervragen, 6 juni 2018
Op 19 april 2018 stelde het Kamerlid Van Raak tien vragen over de blusvoorschriften aan minister Grapperhaus. De minister van J&V beantwoordt deze (6jun2018). De beantwoording van de Kamervragen door de minister is zo curieus (en misleidend) dat dit voor mij de deur opent naar een persconferentie (Nieuwspoort 20jun2018) en een aantal leden van de Tweede Kamer geïnteresseerd raakt in de waarheid achter de Vuurwerkramp. Zie mijn commentaar op de antwoorden van de minister van J&V.
Kamerbrief minister Grapperhaus, 7 november 2018
Nader bevraagd door de Tweede Kamer vindt de minister het nodig om een Kamerbrief te sturen (7nov2018) waarin hij de bestaande blusvoorschriften nog eens bevestigd. Deze brief is misleidend. Zie mijn commentaar op de brief.
Toezegging aan de Kamer, AO van 19 december 2018
Tijdens het Algemeen Overleg (AO) 'Nationale Veiligheid en Crisisbeheersing' gehouden op 19 december 2018 met de Kamer doet minister Grapperhaus de 'toezegging' aan Kamer (videogedeelte 7 min) dat hij door de brandweer naar de blusvoorschriften zal laten kijken. Deze toezegging blijkt misleidend, zie mijn eerdere artikel (20dec2018).
Telefoongesprek minister Grapperhaus met brandweercommandant (19dec2018)
Op de dag van het AO belt de minister van J&V met de voorzitter van de Raad van Brandweercommandanten, Stephan Wevers. Deze Wevers had in 2000 de leiding over de brandweer van Enschede tijdens de ramp. Wevers bevestigt aan de minister dat er niets veranderd hoeft te worden aan de blusvoorschriften voor de bestrijding van een brand bij een vuurwerkopslag. Grapperhaus bevestigt dit gesprek schriftelijk (21dec2018). Ik krijg enkele dagen later deze brief doorgespeeld vanuit de betrokken diensten.
Brief Brandweercommandant aan regionale brandweer, 24 december 2018
Brandweercommandant Wevers licht vervolgens per rondschrijven (24dec2018) de regionale brandweercommandanten in. Er is niets aan de hand. De bestaande blusvoorschriften bij een brandende vuurwerkopslag zijn in orde. Alles kan hetzelfde blijven. Ook deze email wordt aan mij doorgespeeld.
Reviewrapport; hoofdstuk over minister Grapperhaus
Nog vóór het bekend worden van deze brieven waarschuw ik al voor de dubbelrol van Brandweercommandant Wevers. En in de naar mij doorgespeelde brieven van 21 en 24 december zie ik mijn vrees bewaarheid. De toezegging van Grapperhaus is een lege huls. Ik ventileer dit ongenoegen tijdens een interview bij Café Weltschmerz dat 22jan2019 online komt. Ook actualiseer ik het hoofdstuk over de rol van minister Grapperhaus in het reviewrapport.
Kamerbrief minister Grapperhaus, 1 februari 2019
De Minister van J&V ziet in dat zijn telefoongesprek van 19dec2018 met brandweercommandant Wevers geen geloofwaardige invulling is van de door hem gedane toezegging aan de Kamer en hij besluit een verdere invulling aan die toezegging te geven. Minister Grapperhaus kondigt aan om zowel de Inspectie van Justitie en Veiligheid (IJV) als het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) een onderzoek uit te voeren naar de bestaande blusvoorschriften bij vuurwerkbranden en daarbij onder meer aandacht te besteden aan de verschillen die daarbij bestaan tussen de verschillende veiligheidsregio's en de gehanteerde praktijk in het buitenland. Dit staat in de Kamerbrief van 1febr2019.
Inspectie Justitie & Veiligheid en Instituut Fysieke Veiligheid
Minister Grapperhaus volgt de normale route door de gebruikelijke deskundigen in Nederland (nogmaals) om een advies te vragen. Zonder bijzondere omstandigheden zullen deze instanties de bestaande praktijk en hun eerdere adviezen bevestigen. Het toegeven van fouten in de bestaande blusvoorschriften, die ook werden gehanteerd tijdens de ramp in Enschede, zou immers verregaande consequenties hebben voor de verantwoordelijkheid van de Nederlandse Staat. Daarom zal ik voor die bijzondere omstandigheden moeten zorgen.
Binnenkort zal PvB zich schriftelijk wenden tot Inspectie van Justitie en Veiligheid en het Instituut Fysieke Veiligheid met een aantal bevindingen uit de review waarmee zij rekening dienen te houden bij een eventueel door hen uit te voeren onderzoek. Het is overigens de vraag of het een goed idee is om de IJV en het IFV dit onderzoek te laten uitvoeren. Het is wellicht beter om af te wachten of de Onderzoeksraad voor de Veiligheid bereid is aan het eerder genoemde verzoek van de Tweede Kamer te voldoen.
Bron: PvB
https://www.linkedin.com/pulse/29-vuurwerkramp-waar-staan-we-concept-paul-van-buitenen/?published=t