Dossier Zorg // Samenvatting advies wetsvoorstel bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg
De Afdeling advisering van de Raad van State heeft advies uitgebracht over het wetsvoorstel bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg (Wbsrz). Het wetsvoorstel is op 3 juli 2020 bij de Tweede Kamer ingediend. Daarmee is ook het advies van de Afdeling advisering openbaar geworden. Zie hierna.
Inhoud van het wetsvoorstel
Het voorstel introduceert het Waarschuwingsregister zorgfraude (Waarschuwingsregister). In het Waarschuwingsregister kunnen gemeenten en ziektekostenverzekeraars zowel zorgaanbieders als zorgafnemers registreren van wie zij de gerechtvaardigde overtuiging hebben dat zij zorgfraude hebben gepleegd. Gemeenten en ziektekostenverzekeraars kunnen vervolgens controleren of iemand in het Waarschuwingsregister is opgenomen. Als dat zo is kunnen ze bijvoorbeeld besluiten om geen contract af te sluiten met een geregistreerde zorgaanbieder.
Daarnaast regelt het voorstel dat het Informatieknooppunt zorgfraude (IKZ) signalen van zorgfraude kan verwerken. Gemeenten, zorgverzekeraars, de inspecties, de Sociale Verzekeringsbank, de Belastingdienst, het Centrum Indicatiestelling Zorg en de Nederlandse Zorgautoriteit kunnen aan het IKZ signalen van zorgfraude doorgeven. Het IKZ verrijkt deze signalen en verstrekt deze vervolgens weer aan (een van) deze organisaties. Tot slot regelt het voorstel dat het Inlichtingenbureau (IB) namens alle gemeenten (in plaats van iedere afzonderlijke gemeente) de signalen verstrekt en weer ontvangt van het IKZ.
Zorgfraude
De Afdeling advisering onderschrijft het belang van fraudebestrijding in de zorg. Het delen van signalen van fraude tussen partijen kan daaraan bijdragen. Wel heeft zij een aantal opmerkingen over het voorstel. Zo is het advies om een definitie van zorgfraude in de wet op te nemen. Dit is een belangrijke definitie. Op grond hiervan wordt namelijk bepaald of een (rechts)persoon in het Waarschuwingsregister mag worden opgenomen, en over wie signalen aan het IKZ mogen worden verstrekt.
Rechtsbescherming tegen gegevensverwerking
Ook maakt de Afdeling advisering opmerkingen over de rechtsbescherming. Als gemeenten en ziektekostenverzekeraars (rechts)personen registreren in het Waarschuwingsregister kunnen zij ervan afzien om de betrokken persoon te informeren. Volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming moeten dan wel ‘passende maatregelen’ worden genomen. Ook moeten er ‘passende waarborgen’ zijn als strafrechtelijke gegevens worden verwerkt. Het advies is om deze passende maatregelen en waarborgen verder toe te lichten en zo nodig het wetsvoorstel aan te passen.
Het IKZ zou daarnaast mogelijk kunnen ‘profileren’ op basis van de signalen die het ontvangt. Bij profilering kunnen besluiten over iemand worden genomen op basis van een (groeps)profiel. Profilering kan vergaande gevolgen hebben. Zo kan een verrijkt signaal van het IKZ ertoe leiden dat gemeenten en ziektekostenverzekeraars een (rechts)persoon registreren in het Waarschuwingsregister. Dit kan uiteindelijk betekenen dat een persoon of bedrijf niet meer wordt gecontracteerd. In de wet zouden waarborgen opgenomen moeten worden voor betrokkenen.
Ten slotte wordt in het wetsvoorstel de mogelijkheid gecreëerd om onderwerpen over rechtsbescherming te delegeren naar lagere regelingen, zoals een ministeriële regeling. De rechtsbescherming van (rechts)personen is echter zo belangrijk dat de Afdeling advisering adviseert om deze niet in een ministeriële regeling op te nemen, maar in een algemene maatregel van bestuur. Onderwerpen over rechtsbescherming moeten niet op een lager niveau worden geregeld.
Bron : Afdeling Advisering van de Raad van State.