Jeugdzorgaanbieders die (te) hoge winsten maken, zijn Tweede Kamer en kabinet een doorn in het oog.
Ook aan ‘cherry picking’ moet een einde komen, waarbij aanbieders veel geld verdienen aan jongeren met lichte problemen en jongeren met complexe problemen de deur wijzen.
Piepen en kraken
Deze jongeren worden ‘als hete aardappel door het systeem geschoven’, zoals CDA-Kamerlid René Peters het maandag noemde tijdens een Kamerdebat over de jeugdzorg. De hele Kamer, van links tot rechts, inclusief staatssecretaris Paul Blokhuis (jeugdzorg), hebben geen goed woord over voor jeugdzorgaanbieders die vooral met het geven van lichte ondersteuning veel geld verdienen. ‘Er wordt veel winst gemaakt in een sector die piept en kraakt’, stelde Peter Kwint (SP).
Dwarsbomen winsten
Er moet een wettelijk maximum aan het winstpercentage worden gesteld, vindt een aantal fracties, zoals SP, PvdA, GroenLinks en BIJ1. Blokhuis wil liever geen wettelijk maximum vastleggen, maar sluit het ook niet helemaal uit. Gemeenten kunnen echter nu al maxima stellen aan winstpercentages bij de contractering van jeugdzorgaanbieders, zo benadrukte Blokhuis. Via gemeentelijke verordeningen kunnen gemeenten eveneens een winstmaximum vastleggen. Het helpt ook als lichte hulp niet meer vanuit de Jeugdwet wordt vergoed. Daarmee worden ‘excessieve winsten gedwarsboomd’ en cherry picking voorkomen, aldus Blokhuis. SP en GroenLinks willen een verbod op private equity in de jeugdzorg en hebben een motie ingediend om dit soort investeerders uit de jeugdzorg te weren. Ook BIJ1 wil zo’n verbod.
Code zwart
Het ziet er naar uit dat de vergoeding van alle lichte vormen van jeugdhulp haar langste tijd heeft gehad. Vooral hoogopgeleide ouders met een goed salaris weten de weg naar deze door de gemeente betaalde vormen van jeugdhulp goed te vinden, zo stelde onder meer Peters, hetgeen werd beaamd door Blokhuis. Kamer en kabinet zijn het erover eens dat bepaalde tegenslag bij het leven hoort en dat de reikwijdte van de Jeugdwet moet worden ingeperkt. Vooral omdat het verlenen en betalen van deze lichte hulp ten koste gaat van de hulp van kinderen met complexe problemen die de zorg keihard nodig hebben. ‘Sommige kinderen moeten lang op cruciale hulp wachten. Dat is onacceptabel’, stelde PvdA-Kamerlid Attje Kuiken. ‘De zorg voor kinderen met complexe problemen is nog steeds niet goed geregeld. Het is code zwart in de jeugdzorg’, benadrukte Lisa Westerveld (GroenLinks). De reikwijdte van de jeugdzorg is een van de grote thema’s waarover in de hervormingsagenda jeugd een ei moet worden gelegd.
Kwakzalverij
Een aantal fracties wil stevige ingrepen in het jeugdzorgstelsel, en vooral in de verantwoordelijkheid die gemeenten nu hebben. Gespecialiseerde jeugdzorg moet landelijk worden geregeld en voor deze zorgvorm moeten vaste, landelijke tarieven worden vastgesteld, vinden onder meer GroenLinks, SP en PVV. VVD en CDA willen een einde maken aan het vergoeden van jeugdzorg die niet bewezen effectief is. ‘Daarmee kan het kaf van het koren worden gescheiden’, stelde VVD-Kamerlid Daan de Neef. Vooral Peters was daar heel fel op. ‘Veel zorg is bewezen niet effectief. Kwakzalverij moet niet op kosten van de belastingbetaler worden vergoed.’ Blokhuis is huiverig om alleen bewezen effectieve zorg te vergoeden. ‘Dat frustreert innovatie in de jeugdzorg.’
Hervormingsagenda
Het ruim zeven uur durende debat maakte (opnieuw) duidelijk dat zowel Kamer als kabinet het er grotendeels over eens zijn dat het niet goed gaat in de jeugdzorg. Dat besef leeft echter al langer. Voor een aantal Kamerleden gaat het dan ook veel te traag. Er staan verschillende wetswijzigingen op stapel, maar die moeten nog in de Kamers behandeld worden. Voordat de daarin voorgestelde wijzigingen in de jeugdzorg kunnen worden doorgevoerd, zijn we al gauw twee jaar verder. Daarnaast wordt veel verwacht van de hervormingsagenda jeugd die begin volgend jaar het licht moet zien. Rijk, gemeenten, aanbieders, professionals en cliëntorganisaties werken daar samen aan. Die agenda moet concrete voorstellen opleveren om het jeugdzorgstelsel kwalitatief beter en financieel beheersbaar te maken. Scepsis daarover is er ook. ‘Er is al twee jaar geen sprake van vooruitgang in de jeugdzorg. De hervormingsagenda is een magisch woord voor alles’, mopperde Westerveld. Dat is het niet, stelde Blokhuis, maar temperde ook enigszins de verwachtingen. ‘De voorstellen worden zo concreet mogelijk, maar niet alles is meteen te realiseren.’ Zoals de reikwijdte van de jeugdhulp die wel of niet wordt vergoed. Daarvoor moet de Jeugdwet worden aangepast.
Bron : BinnenlandsBestuur.NL