Miljarden euro’s nodig voor beter stroomnet

16-04-2021 08:51

De vier grote Nederlandse netwerkbedrijven moeten de komende 30 jaar 102 miljard euro investeren, zo’n 3 miljard per jaar. Dat bedrag is vrijwel geheel voor de uitbreiding en verzwaring van ons elektriciteitsnetwerk.

Volgens adviesbureau PwC is het financieringstekort hiervan 41 miljard euro, verdeelt over die 30 jaar. Dat zal grotendeels moeten worden opgelost via de energienota en de schatkist.

 

De grootste kostenposten zijn de aansluiting van windmolenparken op zee en het aanleggen van extra hoogspanningskabels, transformatorstations en het leggen van extra koper in de grond. De stroomvraag zal in 2050 zeker twee keer zo hoog liggen als nu, onder meer omdat industrie en logistiek elektrificeren.

 

Verdubbelen

 

Netwerkbedrijven gaven ook in het verleden al veel geld uit aan aanleg en onderhoud van gas- en stroomnetwerken in ons land, maar de komende decennia gaat die rekening bijna verdubbelen, van gemiddeld 1,8 miljard euro per jaar in de periode 2011-2020 tot gemiddeld 3,3 miljard euro per jaar vanaf 2021 tot en met 2030. Die geldhonger bezorgt deze nutsbedrijven, die volledig in handen van de rijksoverheid, provincies en gemeenten zijn, toenemende financiële zorgen. Ze kunnen namelijk wel de meerderheid van dat geld lenen, maar lang niet alles.

 

Extra stortingen uit de schatkisten van rijksoverheid, gemeenten en provincies in ons land is nodig. De netwerkbedrijven gaan inmiddels met de pet rond, maar een aantal gemeenten heeft al aangegeven daar niet bijster veel trek in te hebben, omdat ze het financieel al zwaar genoeg hebben. Netwerkbedrijven brengen daar tegenin dat overheden goedkoop kunnen lenen en van dat geld aandelen kunnen kopen.

 

Ten tweede ontvangen overheden nog jaarlijks dividend van de netwerkbedrijven. PwC suggereert dat dat een tandje minder moet.

 

De netwerkbedrijven lobbyen ook bij toezichthouder ACM om investeringen sneller te mogen verrekenen. Nu moet dat door ze over 40 jaar af te schrijven. Dat is ook de reden waarom de energierekening op korte termijn nog geen forse stap omhoog zet, maar pas in de komende decennia. Een kortere afschrijvingsperiode zou echter wel een snelle stijging van de energierekening betekenen. Later dit jaar moet blijken of de ACM gevoelig is voor de lobby.

 

Pensioenfondsen

 

PwC stelt ook een wetswijziging voor die het mogelijk maakt om pensioenfondsen naast overheden aandeelhouder te kunnen laten zijn in netwerkbedrijven. Pensioenfondsen willen dat graag.

 

In het rapport wordt berekend dat de netwerkkosten, die zo’n 22 procent van de huishoudelijke energierekening vormen, zullen stijgen van 440 euro per jaar naar 600 euro per jaar in 2050. Die stijging valt mee, omdat er een bevolkingsgroei wordt verwacht, en een forse stijging van het aantal aansluitingen, bijvoorbeeld door 1 miljoen laadpalen. Daarmee zullen de kosten over een groter aantal klanten verdeeld worden.

 

De onderzoekers menen dat als het Nederland überhaupt gelukt is om de opgelegde doelstelling van het Urgenda vonnis te halen (25 procent daling van de uitstoot van broeikasgas in 2020 ten opzicht van 1990), er nog steeds een versnelling nodig is om jaarlijks met stapjes van 2,5 procent naar 0 procent uitstoot in 2050 te gaan.

 

Het opwekken van elektriciteit wordt wel rap schoner; in 2030 gaat dat met 44 procent minder CO2 gepaard dan in 2019, denkt PwC, terwijl het opgestelde vermogen aan wind- en zonnestroom in Nederland in die tijd stijgt van 35 naar 59 gigawatt

 

Bron : Noordhollands Dagblad