NEDERLAND - Regering moet beter Grondwet respecteren
Een crisis is geen vrijbrief om de wet te overtreden. Ook in moeilijke tijden moet vooraf aan de volksvertegenwoordiging verantwoording worden afgelegd over de manier waarop de overheid belastinggeld besteedt. Die waarschuwing gaf de Algemene Rekenkamer deze week aan het kabinet en de Tweede Kamer.
Het draait hierbij allemaal om artikel 68 van de Grondwet. Die luidt als volgt: ‘De ministers en de staatssecretarissen geven de Kamers elk afzonderlijk en in verenigde vergadering mondeling of schriftelijk de door een of meer leden verlangde inlichtingen waarvan het verstrekken niet in strijd is met het belang van de staat.’
De laatste tijd is er nogal wat onvrede over de manier waarop de regering uitvoering geeft aan deze belangrijke regel van informatieplicht aan de Staten-Generaal. Dat gold met name bij de toeslagenaffaire met betrekking van de Belastingdienst, waarbij journalisten met een beroep op de Wet openbaarheid bestuur (WOB) meer gegevens kregen van de regering dan Kamerleden die erom hadden gevraagd. Het activistische Kamerlid in dit dossier, Pieter Omtzigt (CDA) kwam in februari met een motie die het kabinet opriep om de informatieplicht van de regering serieus te nemen. De motie werd door alle 150 leden van de Tweede Kamer ondertekend.
Het informeren van de Kamer is meer dan een ‘technocratische exercitie’
Maar het lijkt er op dat het huidige kabinet zich niet veel gelegen laat liggen aan eerbied voor artikel 68. De onverwachte miljoenenaankoop van KLM-aandelen was daarvan eerder een voorbeeld, zo oordeelde de Rekenkamer. En de coronacrisis maakt de waarschuwing van de Rekenkamer alleen maar nog actueler. Nu het kabinet met miljarden strooit om bedrijven en banen te redden, zonder daarvan de Kamer fatsoenlijk in te lichten, ligt het gevaar levensgroot op de loer dat er op het gebied van de informatieplicht fouten worden gemaakt. Het goed informeren en raadplegen van de Kamer is meer dan een ‘technocratische exercitie’, aldus de Rekenkamer.
Het gaat hierbij niet alleen om de overheidssteun om een groot deel van het bedrijfsleven te behoeden voor de ondergang. Iedereen kan bedenken dat er snel actie moest worden ondernomen. Waar het aan schort is het principiële punt om de Kamer in te lichten, die ook nog eens beschikt over het grondwettelijke recht van budget. Dit is een recht van de volksvertegenwoordiging om staatsuitgaven en staatsinkomsten te beoordelen (artikel 105 van de grondwet).
Welke lof of kritiek het kabinet ook valt te geven in de aanpak van de coronacrisis, het verstrekken van het leeuwendeel van informatie aan de volksvertegenwoordiging achteraf valt niet te rijmen met de Grondwet. De regering moet hoe dan ook de grondwet respecteren.
Bron : FrieschDagblad.NL