Nederlandse bestuurslagen botsen frontaal over Wmo-abonnement.
De Tweede Kamer stemde 10 september 2019 unaniem voor het abonnementstarief bij de uitvoering van de Wmo. De bestuurlijke botsing hierover had niet duidelijker gekund. Gemeenten, de uitvoerders dus, wezen het abonnement eerder massaal af.
De Wet maatschappelijke ondersteuning 2015, zoals de naam voluit luidt, is een van de grote decentralisatiewetten. Het abonnementstarief, onderdeel van het regeerakkoord, is een belangrijke koerswijziging daarbinnen. Aan kritische kanttekeningen was geen gebrek tijdens de Kamerdebatten, maar uiteindelijk stemden dinsdag alle fracties toch vóór het voorstel van minister De Jonge (CDA) van Volksgezondheid.
Geen stapeling zorgkosten
Het plan behelst dat de eigen bijdrage, die nu formeel nog wel bestaat maar al is gemaximeerd, wordt geschrapt. Wie een beroep doet op de Wmo voor bijvoorbeeld huishoudelijke hulp, een rolstoel of woningaanpassing, gaat 19 euro per maand betalen, en niet meer dan de kostprijs. Dus geen ingewikkelde berekeningen meer op basis van inkomen. En bovenal: geen ‘stapeling’ van zorgkosten voor de middeninkomens. Dat is het idee in het kabinet en in de nationale vergaderzaal.
Gemeenten hebben hun eigen kijk op de zaak. Tijdens de algemene ledenvergadering van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) afgelopen zomer, steunde bijna 97 procent een motie tegen invoering van het abonnementstarief. Gemeenten vrezen financiële tekorten en vinden dat het beleid ‘haaks staat’ op zowel de gedachte achter decentralisaties als het idee van zelfredzaamheid.
Fundamentele kritiek
Decentraliseren doe je immers ‘in het vertrouwen dat gemeenten het beter kunnen’, zoals gesteld in de motie. Dat verhoudt zich moeizaam met opgelegde taken en werkwijzen zoals een abonnementstarief. Van het abonnement zou bovendien een ‘aanzuigende werking’ uitgaan. Dat staat op gespannen voet met de zelfredzame burger en diens ‘eigen verantwoordelijkheid’ waar de Wmo van uitgaat.
Dit bleef de fundamentele kritiek vanuit gemeenten, ook toen het kabinet voor 2019 alvast een plafond voor de eigen bijdrage inbouwde van 17,50 euro per vier weken. De wetswijziging die dinsdag groen licht kreeg en gepland staat voor 2020, vormt een meer solide basis onder het abonnementstarief. Ook de Raad van State had bezwaren tegen het voorstel en waarschuwde voor een ‘verschraling’ van het aanbod: door de aanzwellende vraag zou straks iedereen slechter af zijn, vooral de lagere inkomens.
Alle partijen mee
Gemeenten kregen in de Kamer weliswaar bijval en vooral de oppositie bezigde stevige staal. De Jonge moest niet denken dat hij de kosten wel even ‘over de schutting’ zou kunnen gooien, waar was zijn ‘fatsoen’? Maar de stapeling van zorgkosten omlaag brengen voor de middeninkomens, dát vond de hele Kamer toch wel sympathiek. Zo gingen alle partijen mee, ook die met aarzelingen.
Een Kamermotie over ‘knelpunten bij een deugdelijke uitvoering van het abonnementstarief’ moet nu dienen als waarborg dat de boel niet uit de hand loopt. De minister zal ontwikkelingen in de gaten houden en de Kamer wil dat hij ‘in samenspraak met gemeenten’ maatregelen treft als de praktijk ontspoort. De Jonge: ‘Daarop lopen we niet vooruit en daarvoor lopen we niet weg.’
Bron : Gemeente.NU.NL
https://www.gemeente.nu/sociaal/wmo/bestuurslagen-botsen-frontaal-over-wmo-abonnement/
============================
EMLS
Utrecht / Haaksbergen, 11 april 2019